Zakdoekje leggen

Hoe werkt zakdoekje leggen?

Zakdoekje leggen is een klassiek Nederlands kinderspel dat op een speelse en sociale manier wordt gespeeld:

• De traditionele variant met het bekende liedje, waarbij spanning en snelheid centraal staan.
• De actieve variant, waarin nog meer beweging en tactiek worden toegevoegd voor extra plezier en uitdaging. En ja, deze is extra leuk voor de kids!

We delen graag beide varianten met je, zodat jij als pedagogisch medewerker kunt kiezen welke het beste past bij de groep. Er zit namelijk wel verschil! De traditionele versie draait om concentratie, oplettendheid en snel reageren, terwijl de actieve variant kinderen aanmoedigt om extra te bewegen, samen te werken en creatief te zijn. Beide versies stimuleren zowel de motorische als de sociale ontwikkeling en dragen bij aan een leerzame en gezellige ervaring.

De traditionele manier van zakdoekje leggen

De traditionele manier van zakdoekje leggen is een spel dat draait om spanning, snelheid en oplettendheid. Het is een spel dat al generaties lang wordt gespeeld op schoolpleinen en in speeltuinen. Door de eenvoudige regels is het toegankelijk voor alle leeftijden, en het zorgt altijd voor vrolijke gezichten.

Het liedje van zakdoekje leggen

Tijdens het spel wordt vaak het bekende liedje gezongen:

“Zakdoekje leggen, niemand zeggen. Ik heb de hele nacht gewaakt. Twee paar schoenen heb ik afgemaakt. Een van stof en een van leer. Hier leg ik mijn zakdoekje neer (zakdoekje is achter iemand neergelegd). Kijk voor je, kijk achter je.”

Spelverloop

1. De kinderen zitten in een kring met hun ogen dicht.
2. Eén speler loopt met een zakdoekje om de kring heen terwijl het liedje wordt gezongen.
3. De speler laat ongemerkt het zakdoekje achter iemand neerleggen.
4. Degene bij wie het zakdoekje is neergelegd, moet dit ontdekken, het zakdoekje pakken en de speler proberen te tikken voordat deze een plekje in de kring heeft gevonden.
5. Lukt het om de speler te tikken? Dan moet de speler nog een keer. Lukt het niet? Dan is de volgende aan de beurt.

De actieve variant van zakdoekje leggen voor de kinderopvang

In de actieve variant wordt er extra beweging en spelelementen toegevoegd! Kinderen mogen opdrachten uitvoeren voordat ze het zakdoekje neerleggen of voordat ze terugrennen naar hun plekje. Dit verhoogt de spanning en zorgt voor extra motorische stimulatie en plezier.

In deze actieve versie van zakdoekje leggen worden kinderen aangemoedigd om niet alleen snel te reageren, maar ook creatieve bewegingen en kleine uitdagingen uit te voeren.

Doel van het spel

Het doel is om het zakdoekje zo onopvallend mogelijk neer te leggen en vervolgens zo snel mogelijk rond te rennen naar de vrije plek, of als ontvanger snel genoeg te reageren en de legger te tikken. Het draait om oplettendheid, snelheid, samenwerking en plezier.

Benodigde materialen

Voor dit spel heb je de volgende materialen nodig:

• Een zakdoekje of alternatief (bijvoorbeeld een sjaaltje of klein doekje)
• Een ruime speelplek, binnen of buiten
• Eventueel pionnen of vakken om extra beweegopdrachten uit te voeren

Met deze materialen maak je er een actief, sociaal en spannend spel van!

Uitleg van het spel zakdoekje leggen

Voorbereiding

1. Laat de kinderen in een kring zitten met voldoende ruimte tussen hen in.
2. Zorg voor een duidelijke startplek waar de speler met het zakdoekje begint.
3. Kies eventueel een begeleider die het liedje meezingt of aanstuurt.

Spelverloop

1. De speler met het zakdoekje loopt om de kring heen terwijl het liedje gezongen wordt.
2. Hij of zij laat ongemerkt het zakdoekje achter iemand neerleggen.
3. Zodra het zakdoekje is neergelegd, moet degene het zo snel mogelijk opmerken, opstaan en de legger proberen te tikken.
4. De legger rent ondertussen zo snel mogelijk naar de plek van de ander.
5. Lukt het de tikker om de legger te tikken, moet deze opnieuw. Zo niet, dan wordt de tikker de volgende legger.

Spelregels

• Kinderen mogen pas rennen als het zakdoekje bij hen is neergelegd.
• Het zakdoekje moet voorzichtig en onopvallend worden neergelegd.
• Bij valsspelen (ogen openhouden of het zakdoekje bewust zien) wordt het spel opnieuw gestart.
• Er wordt gespeeld op een veilige ondergrond, met voldoende ruimte om te rennen.

Hoe pas je dit spel toe per leeftijdsgroep?

4-6 jaar – Spelenderwijs leren

Op deze leeftijd ligt de focus op ontdekken en plezier beleven.

• Maak de kring kleiner zodat kinderen het zakdoekje sneller ontdekken.
• Gebruik eenvoudige en langzame variaties van het liedje.
• Laat kinderen successen vieren en geef iedereen een beurt.

Scores bijhouden

Gebruik een eenvoudig scoresysteem waarbij iedereen punten krijgt voor deelname, zodat de nadruk ligt op plezier in plaats van competitie.

7-9 jaar – Uitdaging en competitie

In deze leeftijdsgroep kan het spel uitdagender gemaakt worden met extra spelregels en competitie-elementen.

• Vergroot de kring en introduceer kleine bewegingstaken voordat ze mogen rennen.
• Voeg variaties toe, zoals hinkelen of een rondje draaien voordat het zakdoekje wordt neergelegd.
• Houd punten bij voor wie het vaakst de legger tikt.

Scores bijhouden

Houd de individuele punten bij op een scorebord en introduceer kleine beloningen voor het team dat de meeste punten verzamelt.

10-12 jaar – Strategie en samenwerking

Oudere kinderen kunnen strategisch spelen en teamwork inzetten om te winnen.

• Voeg uitdagingen toe, zoals het zakdoekje neerleggen na een sprong of een draai.
• Laat kinderen tactieken bedenken, zoals het afleiden van anderen.
• Gebruik extra obstakels of een tijdslimiet om het spel uitdagender te maken.

Scores bijhouden

Gebruik een puntentelling per team en voeg strategische bonussen toe, zoals extra punten voor tactisch spelen of snel schakelen binnen het team.

De rol van de begeleider

Pedagogisch medewerkers spelen een belangrijke rol in het begeleiden en enthousiasmeren van de kinderen tijdens het spel. Hier zijn enkele manieren waarop zij kunnen bijdragen:

• Positieve aanmoediging: Moedig kinderen aan om snel te reageren en vier kleine successen.
• Uitleg en demonstratie: Laat zien hoe het spel werkt en zing het liedje mee.
• Teamwork stimuleren: Moedig kinderen aan om elkaar te helpen en eerlijk te spelen.
• Balans tussen spanning en plezier: Zorg ervoor dat kinderen zich veilig voelen en het spel met plezier spelen.
• Aanpassen van de moeilijkheid: Pas het tempo of de kringgrootte aan op de leeftijd en het niveau van de groep.

Extra variaties van zakdoekje leggen voor in de opvang

• Binnenvariant: Speel op een zachte ondergrond met een kleinere kring en zachte bewegingen.
• Buitenvariant: Gebruik pionnen als extra obstakels en zorg voor een groter speelveld.
• Alternatieve versies: Laat het zakdoekje vervangen worden door een ander voorwerp of voeg een kleine opdracht toe voordat kinderen mogen gaan rennen.

Zakdoekje leggen en de Mindset Movers-visie

Zakdoekje leggen, zowel in de traditionele als de actieve variant, draagt op meerdere manieren bij aan de ontwikkeling van kinderen. Het stimuleert motorische vaardigheden zoals snelheid, reactievermogen en coördinatie. Daarnaast bevordert het sociale vaardigheden zoals samenwerken, oplettendheid en het volgen van spelregels. Ook leren kinderen omgaan met spanning en plezier hebben in beweging.

Bij Mindset Movers geloven we in de kracht van beweging om kinderen fysiek en mentaal te versterken. Dit spel biedt een perfecte balans tussen plezier, uitdaging en sociale interactie. Door de combinatie van motorische en sociale stimulatie helpt zakdoekje leggen kinderen niet alleen bij het ontwikkelen van zelfvertrouwen en alertheid, maar ook bij het aanleren van een groeimindset: blijven proberen, leren van ervaringen en plezier hebben in actief bezig zijn.

Wil je meer inspiratie voor leuke en actieve spellen? Neem een kijkje bij al onze activiteiten.