Lummelen

Hoe werkt lummelen?

Lummelen, ook wel lummeltje genoemd, is een populair en actief buitenspel waarbij snelheid, samenwerking en strategie centraal staan.

• De traditionele variant, richt zich op snelle reflexen en slimme passes.
• De actieve variant, heeft extra bewegingsopdrachten toegevoegd voor nog meer uitdaging en plezier. En ja, deze is extra leuk voor de kids!

We delen graag beide varianten met je, zodat jij als pedagogisch medewerker kunt kiezen welke het beste past bij de groep. Er zit namelijk wel een verschil! De traditionele versie draait om snel denken en bewegen met de bal, terwijl de actieve variant kinderen aanmoedigt om extra opdrachten uit te voeren zoals springen of kruipen. Beide versies stimuleren zowel de motorische als de sociale ontwikkeling en dragen bij aan een speelse en leerzame ervaring.

De traditionele manier van lummelen

De traditionele manier van lummelen is een spel waarbij samenwerking, snelheid en inzicht belangrijk zijn. Het is een klassiek spel dat kinderen vaak spontaan buitenspelen en het vraagt weinig materiaal. Het draait om het ‘lummel’tje, dat probeert de bal te onderscheppen die tussen de andere spelers wordt overgespeeld.

De speelvorm

Lummelen wordt gespeeld met minimaal drie spelers: twee die de bal overspelen en één die in het midden staat – de ‘lummel’. Deze moet proberen de bal te onderscheppen.

Spelverloop

1. Twee (of meer) spelers staan tegenover elkaar en spelen een bal over.
2. Eén speler staat in het midden: dit is de lummel.
3. De spelers proberen de bal over te spelen zonder dat de lummel deze onderschept.
4. Als de lummel de bal vangt of raakt, wisselt hij of zij van plek met degene die de bal heeft overgespeeld.
5. Het spel blijft doorlopen met wisselende rollen.

De actieve variant van lummelen voor de kinderopvang

Ren, duik en spring in deze dynamische variant van lummelen! Kinderen voeren extra bewegingstaken uit zoals touwtjespringen, hinkelen of kruipen voordat ze de bal mogen overspelen. Dit zorgt voor nog meer energie, uitdaging en hilariteit. Deze variant stimuleert naast motoriek en samenwerking ook creativiteit en reactievermogen.

In deze actieve versie van lummelen voeg je spelelementen toe waardoor het spel afwisselend en intensiever wordt. Het maakt kinderen bewuster van hun bewegingen en daagt hen uit om samen te werken én te denken in oplossingen.

Doel van het spel

Het doel is om de bal zo vaak mogelijk over te spelen zonder dat de lummel hem onderschept, terwijl je tegelijkertijd extra fysieke opdrachten uitvoert. Het draait om communicatie, timing en motorische controle. Kinderen leren samenwerken, reageren op onverwachte situaties en strategieën toepassen.

Benodigde materialen

Voor deze actieve variant van lummelen heb je de volgende materialen nodig:

• Een zachte bal of voetbal
• Een ruime speelplek, bij voorkeur buiten
• Eventueel pionnen om een speelveld af te bakenen
• Springtouwen, hoepels of matjes om extra bewegingstaken aan te geven
• Eventueel een stopwatch of timer voor variaties met tijdslimieten

Met deze materialen creëer je eenvoudig een levendige en uitdagende spelomgeving waarin kinderen actief leren en bewegen!

Uitleg van het lummelspel

Voorbereiding

1. Verdeel de kinderen in groepjes van drie tot vijf spelers.
2. Teken of markeer een speelveld (bijv. met pionnen).
3. Eén speler begint als lummel in het midden.
4. Leg extra bewegingsmaterialen klaar, afhankelijk van de gekozen variatie.

Spelverloop

1. De spelers aan de buitenkant spelen de bal naar elkaar over.
2. Voordat ze mogen overspelen, moeten ze een beweging uitvoeren (bijv. 3 keer springen, hinkelen of een draai maken).
3. De lummel in het midden probeert de bal te vangen of aan te raken.
4. Als de lummel de bal onderschept of aanraakt, wisselt hij of zij met degene die de bal het laatst heeft aangeraakt.
5. Het spel loopt daarna gewoon verder met een nieuwe lummel.

Spelregels

• De bal moet steeds na een beweging worden overgespeeld.
• De bal mag niet over grote afstanden gegooid worden (tenzij afgesproken).
• De lummel mag alleen binnen het speelveld bewegen.
• Spelers aan de buitenkant mogen niet gaan rennen met de bal.

Hoe pas je dit spel toe per leeftijdsgroep?

4-6 jaar – Spelenderwijs leren

Op deze leeftijd ligt de focus op plezier, bewegen en het leren van rollen.

• Gebruik een lichte, zachte bal voor veilig spel.
• Laat kinderen eenvoudige bewegingen doen zoals springen of klappen.
• Houd het tempo laag en focus op het herkennen van de lummel-rol.

Scores bijhouden

Gebruik geen punten maar focus op speelplezier en het leren van spelregels. Roulatie van rollen zorgt voor betrokkenheid.

7-9 jaar – Uitdaging en competitie

Deze leeftijd is klaar voor wat meer uitdaging en structuur in het spel.

• Voeg complexe bewegingstaken toe (bijv. hinkelen, kruipen, 3 sprongen maken).
• Maak het speelveld iets groter.
• Stimuleer kinderen om tactisch te passen.

Scores bijhouden

Introduceer een eenvoudig puntensysteem: bijvoorbeeld een punt voor elke succesvolle onderschepping van de lummel.

10-12 jaar – Strategie en samenwerking

Oudere kinderen kunnen goed tactisch nadenken en samenwerken.

• Laat teams zelf bewegingstaken bedenken.
• Voeg regels toe zoals ‘geen hoge ballen’ of ‘pass binnen 3 seconden’.
• Laat teams strategieën bespreken om de lummel te slim af te zijn.

Scores bijhouden

Houd scores per ronde bij of geef bonuspunten voor originele bewegingen of goede samenwerking.

De rol van de begeleider

Pedagogisch medewerkers spelen een belangrijke rol in het begeleiden en enthousiasmeren van de kinderen tijdens het spel. Hier zijn enkele manieren waarop zij kunnen bijdragen:

• Motiveren en aanmoedigen: Zorg ervoor dat kinderen enthousiast blijven door ze aan te moedigen en successen te vieren, hoe klein ook.
• Uitleg en demonstratie: Laat kinderen zien hoe het spel werkt en oefen samen de bewegingen.
• Teamwork stimuleren: Moedig samenwerking en communicatie aan, vooral bij de actieve variant.
• Balans tussen competitie en plezier: Zorg ervoor dat het spel leuk blijft en dat de nadruk ligt op ontwikkeling en participatie.
• Fysieke en cognitieve uitdaging aanpassen: Stem de bewegingstaken af op het niveau van de kinderen zodat iedereen mee kan doen.

Extra variaties van lummelen voor in de opvang

• Binnenvariant: Speel met een zachte bal in een gymzaal of speellokaal, met gemarkeerde zones en simpele bewegingen.
• Buitenvariant: Gebruik een groter veld en voeg obstakels toe zoals hoepels of pionnen.
• Alternatieve versies: Voeg extra spelregels toe, zoals dubbele lummels, twee ballen tegelijk, of pasbewegingen zoals gooien met één hand.

Lummelen en de Mindset Movers-visie

Lummelen, in zowel de traditionele als actieve variant, is een spel dat uitnodigt tot bewegen, samenwerken en nadenken. Kinderen ontwikkelen hun motorische vaardigheden zoals snelheid, coördinatie en lichaamscontrole, terwijl ze cognitieve vaardigheden zoals anticiperen en tactisch denken trainen. Bovendien leren ze sociaal gedrag zoals rolwisseling, fair play en communicatie.

Bij Mindset Movers geloven we in de kracht van beweging om kinderen fysiek en mentaal te versterken. Dit spel biedt een perfecte balans tussen plezier, uitdaging en samenwerking. Door de combinatie van motorische en mentale stimulatie helpt lummelen kinderen niet alleen bij het ontwikkelen van doorzettingsvermogen en creativiteit, maar ook bij het aanleren van een groeimindset: blijven proberen, leren van fouten en successen vieren.

Wil je meer inspiratie voor leuke en actieve spellen? Neem een kijkje bij al onze activiteiten.